ТЕРРОРИЗМ ВА ЭКСТРЕМИЗМ ҲАМЧУН ТАҲДИД БА АМНИЯТИ ДАВЛАТ ВА ҶОМЕА
Афзоиши терроризм дар ҷаҳон дар пасманзари зуҳуроти фаъолияти он дар саросари ҷаҳон сурат мегирад. Терроризм ҳадафи ноором кардани субот, бо хушунат тағйир додани пояҳои зиндагӣ дар дигар давлатҳо, тарсонидани аҳолӣ, қочоқи аслиҳа ва маводи мухаддир, таъсиси шабакаҳои байналмилалии ҷиноятӣ; Аз ин бармеояд, ки ба мубориза бо терроризму ифротгароӣ на танҳо давлат, балки тамоми ҷомеаи ҷаҳонӣ, яъне аҳолӣ манфиатдор аст.
Терроризм мисли ҳама гуна амали ҷиноӣ усулҳои мувофиқро истифода мебарад: гаравгонгирӣ, эҷоди хатари марг, маблағгузории ҳаракатҳои инфиродӣ, расонидани зарар ба молу мулк. Инчунин, ҳодисаҳои барангехтани кинаю адовати иҷтимоӣ, наҷодӣ, миллӣ, паҳн кардани ақидаҳои фашизм бештар мушоҳида карда мешаванд. Ин ва дигар падидаҳои аз ҷиҳати иҷтимоӣ хатарнок амнияти давлатро зери хатар мегузоранд, ки дар баробари ҷинояткорӣ шудани ҷомеа, хоҳиши гурўҳҳои ҷиноӣ барои рахна шудан ба қудрат ва истифодаи усулҳои ҷиноӣ дар муқовиматҳои сиёсӣ.
Ба ифротгароии иттилоотӣ, ки дар шабакаҳои иҷтимоӣ паҳн шуда истодааст, таваҷҷӯҳи хоса бояд дод. Чун қоида, дар фазои шабакавӣ сензура ва назорати давлатӣ вуҷуд надорад, аз ин рӯ, ин муҳит барои густариши ифротгароӣ бештар мусоид аст.
Агар ифротгароӣ дар ҷузъи идеологӣ ба муқовимат дучор нашавад, пас дар оянда аз он қувваҳои муайяне истифода мешаванд, ки вазифаҳои сиёсӣ, иқтисодӣ ва дигар вазифаҳои ҷиноятии худро ҳал мекунанд.
Нуқтаҳои дар боло зикршуда ба зарурати эҷоди роҳҳои ҳамкории мақомот ва ҷомеа барои муқобила бо таҳдидҳои террористӣ ишора мекунанд метавонад ба сабаби ба зиндагӣ мутобиқ нашудани аҳолии муҳоҷир низ рух диҳад. Бесаводӣ, нобоварӣ, муаммоҳои ҳалнашудаи ичтимоӣ, бемаърифат, дучор шудан ба таъсири одамони дигар метавонад такони кирдорҳои гайриконунӣ гарданд.
Мушкилоти паҳншавии ифротгароӣ ҳам дар ҷаҳон ба яке аз омилҳои асосии таҳдид ба якпорчагии давлат табдил ёфта, боиси афзоиши бесуботӣ ҳам дар худи кишвар ва ҳам дар хориҷи кишвар мегардад. Фаъолияти оперативӣ-ҷустуҷӯӣ, тафтиши ҷиноятҳои дорои хусусияти террористӣ, пурзӯр намудани мубодилаи фаврии маълумот байни мақомоти гуногуни ҳифзи ҳуқуқ дар бораи шахсон, робитаҳо ва гурӯҳҳои террористӣ зарур аст.
Ҳамин тариқ, дар мақолаи мазкур қонунгузорӣ, омор, таҷрибаи миллӣ оид ба мубориза бар зидди хусусияти террористӣ таҳлил карда шудааст. Тадбирҳои аз ҳама муассир такмил додани заминаи қонунгузорӣ, таҳким ва такмили фаъолияти мақомоти ҳифзи ҳуқуқ, пурзӯр намудани мубориза бо маблағгузории терроризми динӣ ва ифротгароӣ, инчунин пурзӯр намудани корҳои фаҳмондадиҳӣ ва таблиғотӣ мебошанд.
Дар баробари ин набояд фаромўш кард, ки гумони як гурўҳ ва ҳатто аҳолии терористӣ аз ҷониби мақомот метавонад ҳамчун воситаи нави назорат ва тарсонидани шаҳрвандон ба мақсадҳои сиёсии барои ҳукуматдорон мувофиқ истифода шавад. Барои ҷомеа ба таври объективӣ арзёбии мавҷудият ё набудани таҳдидҳои террористӣ душвор аст, ки метавонанд аз рӯи сенарияҳои муайян ба таври сунъӣ эҷод ва ҷойгир карда шаванд.
Баланд бардоштани савияи маълумот ва маданияти гражданӣ яке аз вазифаҳои аввалиндараҷаи ҳар як шаҳрванди бомасъулият, ки фикру мулоҳиза ва хулоса мебарорад, ба ҳисоб меравад.
Тошматова М.Д. – дотсенти кафедраи иқтисоди ҷаҳонии ДДҲБСТ