ТЕРОРИЗМ ВА ЭКСТРЕМИЗМ – ХАТАРИ НОПАДИД
Дар замони муосир муаммоҳои глобалии марбут ба тамоми башарият, онҳо ба сарнавишти ҳамаи кишварҳо, халқҳо ва табақаҳои иҷтимоӣ марбутанд. Мамлакатҳои рў ба тараққӣ зарари зиёди иқтисодӣ ва иҷтимоӣ мебинанд. Муаммоҳои дарпешистодаро танҳо тавассути ҳамкорӣ дар миқёси ҷаҳонӣ, муттаҳид сохтани саъю кӯшиш ҳал кардан мумкин аст. Дар шароити муқовимати ду низоми ҷаҳонӣ дар давраи Ҷанги Сард, чунин маҷмӯи талошҳо аз эҳтимол дур буд. Дар натиҷа, олимон дар бораи бӯҳрони тамаддуни ҷаҳонӣ, ки ба мавҷудияти он таҳдид мекунанд, сухан оғоз карданд.
Дар ҳолате ки террористон силоҳи қатли ом ва дигар дастовардҳои тамаддуни техногениро истифода мебаранд, инсоният ба оқибатҳои фалокатовар дучор хоҳад шуд. Муаммоҳои глобалии имрўзаи мардуми тоҷик инсоният, ки хусусияти глобалӣ доранд, ба ҳаёти одамон таъсир мерасонанд ва боиси талафоти ҷиддии иҷтимоӣ ва иқтисодӣ мешаванд, ки бешубҳа ба мавҷудияти аҳолии ҷаҳон таҳдид мекунанд.
Дар айни ҳол асри 21 ба асри терроризм табдил ёфта истодааст. Ҷаҳони имрўза таҳдиди ҷилавгирӣ аз ҷанги нави ҷаҳонӣ аст. “Мавқеи стратегияҳои зиддитеррористӣ нақши банақшагирии чораҳои махсусро барои муқовимат ва пешгирии терроризм ба сатҳи баландтар мебардорад, ба шарте ки иштироки таҳлилгарон дар раванди таҳияи стратегия, яъне дар таҳияи стратегия, на дар интихоби оддӣ. ҷузъҳои он аз арсенали дастраси воситаҳои мавҷуда.
Ҳама кишварҳо барои беҳтар кардани соҳаҳои шуғл, таҳсилот, пешгирии низоъҳо ва мубориза бо чолишҳои терроризм ва экстремизм, инчунин тавассути ворид намудани тағйирот ба кодекси ҷиноятӣ ва ҳамоҳангсозии қонунгузории миллӣ ба стандартҳои дахлдори байналмилалӣ кӯшиш ба харҷ медиҳанд. Дар соли 2011 Осиёи Марказӣ аввалин минтақа буд, ки Нақшаи амали муштаракро барои татбиқи Стратегияи глобалии зиддитеррористии СММ қабул кард.
Дар раванди сиёсӣ дар мубориза бо терроризм дар баробари давлатҳои бузург Ҷумҳурии Тоҷикистон низ нақши муҳим дорад. Дар ҳоли ҳозир кишвари мо ҷиҳати саривақт вокуниш ба чолишҳо ва хатарҳои ҷаҳонӣ дар ташаккули нерӯҳои амниятии дохилӣ ва хориҷӣ чораҳои муассир андешида истодааст. Дар мубориза бо терроризм Тоҷикистон тамоми кӯшишҳоро ба харҷ медиҳад, то оқибатҳои хатарнок ва пешгӯинашавандаро, ки инсоният аллакай аз сар мегузаронад, пешгирӣ кунад.
Дар охири асри гузашта Ҷумҳурии Тоҷикистон заминаи ҳуқуқӣ ва ташкилии мубориза бо терроризмро бо қабули Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи мубориза бо терроризм» ва соли 2003 бо қабули Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян кард. “Дар бораи мубориза бо ифротгароӣ”.
Имрӯз яке аз вазифаҳои муҳим ва масъулияти Тоҷикистони муосир мубориза бо терроризм мебошад. Дар робита ба ин, бо Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Стратегияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба муқовимат бо экстремизм ва терроризм барои солҳои 2021-2025 тасдиқ карда шуд.
Стратегияи миллӣ самтҳои асосии сиёсати давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар соҳаи муқовимат бо экстремизм ва терроризмро дар бар гирифта, вазифаҳои мақомоти давлатӣ оид ба рафъи омилҳои ба экстремизм ва терроризм мусоидаткунанда муайян карда шудаанд. Дар муаррифии ин ҳуҷҷат гуфта мешавад, ки “Таҷрибаи байналмилалӣ ва дохилии муқовимат бо экстремизм ва терроризм нишон медиҳад, ки дастёбӣ ба муваффақият дар ин самт таҳия ва татбиқи маҷмӯи чораҳоеро, ки ба безарар гардонидани омилҳои идеологӣ, иҷтимоӣ-иқтисодӣ, ҳуқуқӣ ва институтсионалӣ нигаронида шудаанд, тақозо мекунад. аз фаъолсозии онҳо”. Дар Стратегияи миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон то соли 2020 ҳама гуна зуҳуроти фаъолияти террористӣ пешбинӣ шудааст. Роҳ метавонад ҳама гуна нақша бошад – аз тағироти шадид дар заминаи сохтори конститутсионии Ҷумҳурии Тотористон ва номуташаккилии фаъолияти ҳокимияти давлатӣ то нобудсозии иншооти саноатӣ ва низомӣ, инчунин муассисаҳо ва корхонаҳое, ки зиндагии аҳолӣ ва тарсонидани ҷомеа бо истифода аз силоҳ. Дар айни замон терроризми муосир на танҳо аз ҷониби созмонҳо ва гурӯҳҳо, балки аз ҷониби шахсони алоҳида муаррифӣ карда мешавад.
Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон мунтазам як стратегияи дарозмуддатро амалӣ мекунад, ки ҳадафи он решакан кардани ифротгароӣ мебошад.
Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон таъкид кард, ки террористон ва ифротгароён, ки дар паси номи поки ислом пинҳон шудаанд, дар густариши исломофобия ва барангехтани нафрати мусулмонон саҳм мегузоранд. Тӯҳмати Ислом, ки пайравонаш зиёда аз якуним миллиард аҳолии сайёраро ташкил медиҳанд ва дар рушди ҷаҳони муосир саҳми назаррас доранд, метавонад ба пайомадҳои хатарнок оварда расонад, огоҳ мекунад Эмомалӣ Раҳмон.
Дар шароити имрӯза, беш аз пеш, ташаббуси муштараки ҳамаи кишварҳо дар ташкили муколамаи глобалӣ оид ба мубориза бо терроризми байналмилалӣ аҳамияти таърихӣ дорад.
Кишвари Тоҷикистон дар роҳи муттаҳидсозии талошҳо дар мубориза бо терроризм хеле устувор буд. Вай ҳамеша ҷонибдори рафъи монеаҳои байни давлатҳо бо ҷиноятҳои террористӣ буд.
Қўзибоева Б. М.–дотсенти кафедраи баҳисобгирии бухгалтерии ДДҲБСТ